از موسیقی جنوب (۲) |
یادداشت زیر ادامه ای است بر مبحث قبلی ، به قلم چوک سورو *** با عرض سلام ! نه موسیقی دان هستم و نه حتی از الفبای موسیقی چیزی می دانم ، ولی از شنیدن موسیقی لذت می برم و برایش هیچ مرز جغرافیای قائل نیستم ، از سرنا و جفتی ، چنگ و دهل بندری گرفته تا سیتار راوی شنکر و شهنای بسم الله خان هندی. از عود فریدالطرش ،آواز عبدال حلیم حافظ تا صدای جادوی امکلثوم و صدای شجریان ،از آواز دکتر شوان به زبان کردی ، صدای بنجوی عبدلرحمان بلوچ. تا موسیقی افریقای و نوای دل انگیز نی انبان هنرمندان بوشهری ( همسایه غربی ) . بنا بر این هیچ تعصبی در این باره ندارم . عاشق تاریخ و فرهنگ جنوب بخصوص هرمزگان هستم و از این زاویه تاریخی روندی که موسیقی هرمزگان از آن تاثیر گرفته را دنبال می کنم . تاثیر فرهنگ افریقای و هندی بر فرهنگ هرمزگان موضوعاتی بوده اند که طی ۲۰ سال گذشته بصورت جدی دنبال کرده ام . و از این زاویه به گفته های اقای حبیب مفتاح نگاه کرده ام ، ایشان به سادگی و بدون کوچکترین اطلاعی از موسیقی هرمزگان، آن را تا سطح یک موسقی کوچه بازاری تنزل داده و ان را یک نوع موسقی عربی برشمرده است ( بخوانید کاباره ای ) . در مقابل چنین برخوردی نباید انتظار یک برخورد متین و شمرده داشت . حبیب مفتاح بعد از تعریف و تمجید از موسیقی بوشهری و عالمگیر شدن آن چنین می گوید :" آنچه موسیقی خلیج فارس و جنوب یاد می شود موسیقی بوشهری است . "یعنی موسیقی هرمزگانی در این مرز جغرافیای جای ندارد . *** نی انبان بصورتی که امروزه در کشورهای عربی و ایران مورد استفاده قرار می گیرد چیزی نیست جز ره آورد تسلط انگلیسیها در منطقه هر چند اگر به تاریخ قدیم نگاه کنیم در نواحی مصر باستان ، ایران باستان و روم از نی انبان رد پایی پیدا می شود و بعضی محققان می گویند این رومیها بودند که نی انبان را به انگلیس و اسکاتلند برده اند . آقای محسن شریفیان در تایید گفته های آقای حبیب مفتاح که گفته بود حدود ۲۰۰ سال پیش یک قبیله افریقایی به جنوب مهاجرت کرده بود ، با استناد به سفرنامه نییور در سال ۱۷۶۵ (که سیاهان را در جزیره خارگ در حال اجرای مراسمی دیده)آنرا دلیلی بر درست بودن گفته های حبیب مفتاح و بی اطلاعی من دانسته است . قیام زنگیان در سواحل شط العرب در ماه شوال ۲۲۵ هجری قمری ( سال ۸۶۹ میلادی ) که حدود ۱۵ سال بطول انجامید این قیام از بصره آغاز و سراسر منطقه را فرا گرفت و حتی شهرهای اهواز شوش دشت میشان و جندی شاپور هم برای مدتی در دست شورشیان زنگی بود . برای هنرمندان بوشهری و هرمزگانی آرزوی موفقیت می کنم . و از آقای محسن شریفیان بخاطر حضورشان در جمع هرمزگانیها سپاسگذارم . ما مردم جنوب فرهنگ مشترکی داریم ، مشکلات مشترکی داریم ، از لحاظ منابع غنی هستیم ولی هردو استان منطقه محروم هستند خلاصه در فقر هم شریک هستیم . پ ن : چوک بندر هم لینک جالبی درباره ی نی انبان گذاشته است . [لینک] . متشکرم .
|